4B yeniden mecburi sigortalılık, özellikle kendi adına bağımsız çalışan esnaf, çiftçi ve serbest meslek mensupları için önemli bir sosyal güvenlik uygulamasıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamında değerlendirilen bu sigortalılık türü, belirli şartlar sağlandığında otomatik olarak devreye girer ve prim ödemelerini zorunlu hale getirir. Bu yazıda 4B yeniden mecburi sigortalılığın ne anlama geldiğini, kimleri kapsadığını ve bu süreçte nelere dikkat edilmesi gerektiğini ayrıntılı bir şekilde ele alıyoruz.
4B Yeniden Mecburi Sigortalılık Ne Demek?
4B yeniden mecburi sigortalılık, daha önce sigortalılığı sona ermiş kişilerin belirli şartları tekrar sağlaması durumunda SGK tarafından sigortalı kapsamına yeniden alınmasıdır. Bu durum genellikle vergi kaydı, oda kaydı ya da tarım bağ-kur kaydı gibi belgelerin yeniden aktif hale gelmesiyle başlar. SGK, kişilerin bu kayıtlara göre çalışmaya devam ettiğini varsayarak 4B kapsamında mecburi sigortalılığı tekrar başlatır. Bu da kişilerin geçmişe dönük prim borcu ile karşılaşmasına neden olabilir.
Hangi Durumlarda Yeniden Başlatılır?
Yeniden mecburi sigortalılığın devreye girmesi için kişinin 4B kapsamına girecek bir faaliyeti tekrar yürütmeye başlaması gerekir. Bu durum vergi mükellefiyetinin açılması, oda ya da meslek kaydının yeniden yapılması veya tarımsal faaliyetin bildirilmesi gibi yollarla SGK tarafından tespit edilebilir. SGK bu durumu tespit ettiğinde geçmişe dönük olarak sigortalılığı başlatabilir ve prim borçlarını tahakkuk ettirir.
Vergi Mükellefiyeti Yeniden Açıldığında Ne Olur?
Kişi kendi adına vergi kaydı açtırdığında SGK bu bilgiyi Gelir İdaresi Başkanlığı üzerinden alır. Eğer kişi daha önce 4B sigortalısı ise, vergi kaydı ile yeniden çalışmaya başladığı varsayılır ve sigortalılığı başlatılır.
Oda Kaydı Yenilendiğinde Sigorta Başlar mı?
Esnaf veya sanatkar odalarına yapılan yeni kayıtlar ya da daha önce silinmiş olan kayıtların tekrar aktif hale getirilmesi durumunda SGK, ilgili kişiyi yeniden sigortalı kabul eder. Bu durum kişinin prim ödeme yükümlülüğünü başlatır.

Kimler 4B Kapsamına Girer?
4B kapsamındaki sigortalılık, kendi adına bağımsız çalışanları kapsar. Bu gruba vergi mükellefleri, şirket ortakları, esnaflar, çiftçiler ve serbest meslek erbapları dahildir. Ayrıca ticari ya da zirai kazanç elde edenler de 4B sigortalılığı kapsamına girer. Yeniden mecburi sigortalılık ise bu kişilerin faaliyetlerine yeniden başlaması halinde geçerli olur.
Yeniden Sigortalılık Ne Zaman Başlar?
Yeniden mecburi sigortalılık, kişinin ticari ya da mesleki faaliyetinin başladığı tarihten itibaren geçerli olur. SGK, bu tarihi genellikle vergi dairesi ya da oda kayıt tarihine göre belirler. Bu nedenle geriye dönük borçlar oluşabilir. Kayıt tarihi ile birlikte sigorta yükümlülüğü de başlamış sayılır.
Borçlar Geriye Dönük Olarak Tahsil Edilir mi?
Evet, yeniden mecburi sigortalılıkta geçmişe dönük prim borçları tahakkuk ettirilebilir. Bu borçlar geçmiş faaliyet tarihinden itibaren hesaplanarak kişiye bildirilir. Ödeme yapılmazsa faiz işlemeye başlar ve icra süreçleri devreye girebilir.
Hangi Belgelerle Tespit Yapılır?
SGK, yeniden sigortalılığı tespit etmek için vergi dairesi, esnaf odaları ve ziraat odalarından gelen kayıtları kullanır. Bunlara ek olarak kişinin sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaları da dikkate alınabilir.
Yeniden Mecburi Sigortalılığın İptali Mümkün mü?
Eğer kişi aktif bir faaliyette bulunmadığını belgeleyebilirse, SGK tarafından başlatılan yeniden sigortalılık durumu iptal edilebilir. Ancak bunun için itiraz sürecinin doğru işlemesi ve gerekli belgelerin eksiksiz sunulması gerekir. Aksi takdirde borç geçerli kabul edilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “4B yeniden mecburi sigortalılık ne demek?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
4B yeniden mecburi sigortalılık ne zaman başlar?
Bu sigortalılık türü, kişinin yeniden vergi mükellefi olduğu veya oda kaydı yaptığı tarih itibariyle başlatılır ve SGK’ya bildirilmeksizin kendiliğinden devreye girer.
Hangi belgelerle 4B yeniden sigortalılığı başlatılır?
Vergi kaydı, oda kaydı, şirket ortaklığı belgeleri veya tarımsal faaliyet belgeleri SGK tarafından esas alınır ve bu belgeler sigortalılığı başlatmak için yeterlidir.
Geriye dönük borçlar iptal ettirilebilir mi?
Eğer kişi aktif bir ticari veya mesleki faaliyette bulunmadığını resmi belgelerle ispatlarsa ve zamanında itiraz ederse, borçların iptali mümkündür.
İtiraz süresi ne kadar?
SGK’nın tebligatından itibaren genellikle 30 gün içerisinde itiraz edilmesi gerekmektedir. Bu süre içinde belgelerle başvuru yapılmalıdır.
4B kapsamında kimler sigortalı olur?
Serbest meslek sahipleri, vergi mükellefleri, esnaflar, çiftçiler ve şirket ortakları 4B kapsamına giren sigortalılardır.
Yeniden sigortalılıktan nasıl çıkılır?
Kişinin faaliyetini sonlandırması ve bunu ilgili kurumlara bildirmesi gerekir. Ayrıca SGK’ya yazılı dilekçeyle başvurularak sigortalılık sonlandırılabilir.
Borçları yapılandırmak mümkün mü?
Evet, SGK dönemsel olarak yeniden yapılandırma imkânı sunar. Bu süreçlerde borçlar faizsiz veya indirimli şekilde ödenebilir.
Primler ödenmezse ne olur?
Prim borçları ödenmezse faiz işlemeye başlar ve borçlar icra takibine konu olabilir. Ayrıca sağlık hizmetlerinden yararlanılamaz.
Kaynak: https://www.nedemekti.com/